Steeds meer mensen gaan samen met hun buren aan de slag om energie te besparen en op te wekken. In de warmtetransitie zien we gemeenschappen aan de slag gaan met energiearmoedebestrijding en alternatieve voor gas, zoals bijvoorbeeld met cooperatieve warmtenetten. Ook in wetten en via subsidieregelingen krijgen energiegemeenschappen een steeds stevigere positie.

Voor een gemeente vraagt de opkomst van energiegemeenschappen enig omdenken; een energiegemeenschap is een nieuw type speler, naast markt en overheid. Een partij die zonder winstoogmerk en met democratische zeggenschap het lokale belang dient.

Omdat publiek-civiele samenwerking in de warmtetransitie relatief nieuw is, vraagt het extra aandacht. Het gaat niet om een tijdelijke opdrachtgever-opdrachtnemer relatie, maar over langjarig-partnerschap. Dat partnerschap kan uitgroeien van samenwerking rondom een specifiek project tot een programmatische vorm van samenwerking, die lange-termijn en structureel van aard is.

Om dit samenspel vorm te geven is er ‘Opgroeiruimte’ nodig: de ruimte die initiatief en gemeente elkaar geven om de samenwerking zorgvuldig vorm te geven en te kunnen doorontwikkelen gedurende de samenwerking. Het biedt ruimte om beide te groeien in de nieuwe rol.

Om hier handvatten voor te ontwikkelen is aan de hand van drie casussen gekeken hoe opgroeiruimte gerealiseerd kan worden. We zien dat het belangrijk is om elkaar te leren kennen, om stapsgewijs aan de slag te gaan en om afspraken te borgen. Daarbij zijn een aantal thema’s van belang om met elkaar te verhelderen: namens wie spreek je? Wat wordt de rolverdeling? Hoe wordt er omgegaan met verandering? En hoe voorzie je in de financiering?

Benieuwd naar meer? Klik op link hieronder om meer te weten te komen. Opgroeiruimte was een samenwerking van DuneWorks en Energie Samen, in opdracht van Duurzaam Door, een initiatief van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Looptijd: 2023 – 2024

Vind de handvatten voor het ontwerp van groeiruimte èn case studies op duurzaamdoor.nl.